Ana Menü Android Telefon Yazılım Rom Destek Teknoloji Sitesi

                    



Cumhurbaşkanı Gazi Mustafa Kemal, 16 Haziran 1934'de, İran Şahı Rıza  Pehlevi ile görülüyor.





1934 yılı, haziran ayı...  

Ankara, önemli bir konuğu ağırlamaya hazırlanıyor. İran Şahı Rıza Pehlevi  gelecek ve Atatürk devrimlerini inceleyecek.

Atatürk,  yakın arkadaşlarını Çankaya Köşkü'nde topluyor.

"Şah için  nasıl bir program yapalım?" diye soruyor.

Kimi Orman  Çiftliği'ne götürmeyi öneriyor, kimi "Merinos'u gezdirelim" diyor.  

 

Beğenmiyor önerileri  Atatürk:

"Bütün bunlar İran'da da var.  Onlarda olmayan bir şey yapmalı, farkımızı ortaya koymalıyız."  



Aklında bir şey olduğu  belli... Sofradakiler merakla bekleşirken kararını açıklıyor:  



"Opera  yapacağız!“

   



İşte ilk Türk operası Özsoy'un  doğuş sahnesi bu... Atatürk operanın konusunu da kendisi belirliyor.  

İranlıların Şeyhnamesi'nden  esinlenmiş bir destan planlıyor:

Öykü,  Hakan Feridun'un ikiz oğulları Tur ile İraç üzerine kurulu...  İkizler doğduğunda  şeytanın gazabı onları birbirinden ayırıyor.



Ayrı yollara gidip  birbirlerinden uzaklaşıyorlar. Ama yüzyıllar sonra buluşup kardeş olduklarını  anlıyorlar.



Bunu  yazması için Münir Hayri Egeli'ye veriyorlar. Librettoyu   (Libretto,  opera, operet, oratoryo, bale, müzikal gibi sahne  eserlerinin yazılı metinlerine  verilen addır. Müziğin sözü olarak  tanımlanabilir) Egeli yazıyor. Sonra besteci  arayışına girişiliyor.  Adnan Saygun akıllarına geliyor. Saygun, devlet bursuyla  gönderildiği  Paris'ten yeni dönmüş. Musiki Muallim Mektebi'nde hocalık yapıyor.   Henüz 27 yaşında...

   

Librettoyu okutuyorlar  kendisine...

"Şah geliyor. Bundan bir opera  yapacaksın" diyorlar.

Seviniyor Saygun... Daha önce  hiç operası yok Türkiye'nin...

 

Soruyor:    

"Solist var mı?“    

"Yok!"  

"Koro var mı?"  

"Yok."  

"Orkestra var  mı?"

"Yok."  

"Ne kadar vaktimiz  var?"

"Bir ay!"  



Mucizevi bir öyküdür  bu... 1 ayda, 27 yaşındaki o adam, hem de Riyaseti  Cumhur Orkestrası şefinin  engelleme çabalarına rağmen solistleri  bulur, orkestrayı, koroyu kurar, eseri  besteler ve Türkiye'nin ilk  opera eserini yaratır.



O uykusuz geceler için  sonradan şöyle yazacaktır:

"Ah bu çalışma!.. Zaman kısa,  imkânlar son derece sınırlı. Ama içimiz  coşkun. Yalnız benim değil, bütün  görev almış arkadaşlarımın içi şevkle  kaynıyor. Acaba o atılım üstüne atılım  yıllarında, içimizde duyduğumuz  dinmek bilmez heyecanı, sönmek bilmez ateşi  şimdiki kuşaklar nasıl  duyuyorlardır".



Atatürk,  gelişmeleri uzaktan takip eder. Bir ara Sovyet sefiri Karahan'a  

"Sen anlarsın, git bir bak"  deyip provalara yollar. İyi haber alınca kendisi de gidip izler bir  provayı...

 

Ve Özsoy, 19 Haziran 1934  gecesi, iki devlet adamının huzurunda sahnelenir.



Atatürk,  bu mucizenin yaratıcılarını gece Çankaya Köşkü'nde ağırlar, kutlar ve  engellemeye çalışanlara der ki:



"Bu, bir  devrim hareketidir!“

 

7 Eylül'de Adnan Saygun'un  100. doğum yıldönümü kutlandı. Saygun'u ya da Özsoy'u anımsayan kaç kişi var  bugün?

   

 Ya da daha zor soru:  

 "O devrim yıllarının dinmek bilmez  heyecanını, sönmek bilmez ateşini" şimdikiler nasıl duyuyorlar?    

 

 

Dostça Sevgiler ...

Süleyman  ÖKTEM

Linkback: Bu Bir Devrimdir