Gümrük İşletme (Serbest Bölgeler)

25 Ekim 2014, 00:38:35

Serbest Bölgeler, Türkiye Gümrük Bölgesinin parçaları olmakla beraber, serbest dolaşımda olmayan eşyanın herhangi bir gümrük rejimine tabi tutulmaksızın ve serbest dolaşıma sokulmaksızın, gümrük mevzuatında öngörülen haller dışında kullanılmamak ya da tüketilmemek kaydıyla konulduğu, ithalat vergileri ile ticaret politikası önlemlerinin ve kambiyo mevzuatının uygulanması bakımından, Türkiye Gümrük Bölgesi dışında olduğu kabul edilen; serbest dolaşımdaki eşyanın, bir serbest bölgeye konulması nedeniyle normal olarak eşyanın ihracına bağlı olanaklardan yararlandığı yerlerdir.

Ülkemizde faaliyette bulunan serbest bölgelerimiz

1) Mersin Serbest Bölgesi (1987),

Mersin Serbest Bölge Gümrük Müdürlüğü

2) Antalya Serbest Bölgesi (1987),

Antalya Serbest Bölge Gümrük Müdürlüğü

3) Ege Serbest Bölgesi (1990),

Ege Serbest Bölge Gümrük Müdürlüğü

4) İstanbul-Atatürk Havalimanı Serbest Bölgesi (1990),

Atatürk Havalimanı Serbest Bölge Gümrük Müdürlüğü

5) Trabzon Serbest Bölgesi (1992),

Trabzon Serbest Bölge Gümrük Müdürlüğü

6) İstanbul-Deri ve Endüstri Serbest Bölgesi (1995),

İstanbul Deri Serbest Bölge Gümrük Müdürlüğü

7) Doğu Anadolu Serbest Bölgesi (1995),

Mardin Serbest Bölgesi (1995),

9) İMKB Uluslararası Menkul Kıymetler (1997)

10) İzmir Menemen Deri Serbest Bölgesi (12.03.1998),

İzmir Menemen Deri Serbest Bölge Gümrük Müdürlüğü

11) Rize Serbest Bölgesi (26.04.1998),

12) Samsun Serbest Bölgesi (20.03.1998),

13) İstanbul Trakya Serbest Bölgesi (Çatalca) (06.03.1998)

Trakya Serbest Bölgesi Gümrük Müdürlüğü

14) Kayseri Serbest Bölgesi (01.11.1998)

15)Avrupa Serbest Bölgesi (01.06.1999)

16) Gaziantep Serbest Bölgesi (05.07.1999)

17) Adana Yumurtalık Serbest Bölgesi (1998)

18) Bursa Serbest Bölgesi (2001)

19) Denizli Serbest Bölgesi (2002)

20) Kocaeli Serbest Bölgesi (2001)

21) TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi (2002)

Bölgeye giren eşyanın CIF, bölgeden çıkarılan eşyanın FOB değerleri üzerinden peşin olmak üzere %0 5 oranında Serbest Bölgeleri Tesis ve Geliştirme Fonu tahsil edilmektedir.

3218 sayılı Serbest Bölgeler Kanununun 6 ncı maddesini değiştiren, 29.01.2004 tarihili 5084 sayılı Kanuna göre;

Serbest bölgelerde gümrük ve kambiyo mükellefiyetine dair mevzuat hükümleri uygulanmaz.

Kullanıcıların tutmak zorunda oldukları defterler ile düzenleyecekleri belgelere ilişkin olarak, 4.1.1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun hükümlerine bağımlı olmaksızın düzenleme yapmaya Maliye Bakanlığı yetkilidir.

İşleticiler ve kullanıcılar yatırım ve üretim safhalarında Bakanlar Kurulunca belirlenecek vergi dışı teşviklerden yararlandırılabilir.

5084 sayılı Kanun ile eklenen geçici 3 ncü madde ile bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibariyle bu Kanuna göre kurulan Serbest bölgelerde faaliyette bulunmak üzere ruhsat almış mükelleflerin;

a)Bu bölgelerde gerçekleştirdikleri faaliyetleri dolayısıyla elde ettikleri kazançları, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla faaliyet ruhsatlarında belirtilen süre ile sınırlı olmak üzere gelir ve kurumlar vergisinden müstesnadır. Bu istisnanın 31.12.1960 tarihli ve 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 94 ncü maddesinin birinci fıkrasının (6) numaralı bendinin (b) alt bendi kapsamında yapılacak tevkifata etkisi yoktur.

b)Bu bölgelerde istihdam ettikleri personele ödedikleri ücretler 31.12.2008 tarihine kadar gelir vergisinden müstesnadır. Ancak, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla ruhsatlarında belirtilen süre 31.12.2008 tarihinden daha önceki bir tarihte sona eriyorsa, istisna uygulamasında ruhsatta yer alan sürenin bitiş tarihi dikkate alınır.

c) Bu bölgelerde gerçekleştirdikleri faaliyetleri ile ilgili olarak yaptıkları işlemler 31.12.2008 tarihine kadar her türlü vergi, resim ve harçtan müstesnadır.

Serbest bölgelerde faaliyette bulunan gelir veya kurumlar vergisi mükelleflerinin bu bölgelerde imal ettikleri ürünlerin satışından elde ettikleri kazançları Avrupa Birliğine tam üyeliğin gerçekleştiği tarihi içeren yıllık vergileme döneminin sonuna kadar gelir veya kurumlar vergisinden müstesnadır. Bu istisnanın Gelir Vergisi Kanununun 94 ncü maddesinin birinci fıkrasının (6) numaralı bendinin (b) alt bendi kapsamında yapılacak tevkifata etkisi yoktur.

Serbest bölgelerde;

- 1580 sayılı Belediye Kanunu'nun 15'nci maddesinin 5, 22, 25, 32 ve 47'nci bendleri dışında kalan hükümleri,

- 5682 sayılı Pasaport Kanunu,

- 5683 sayılı Yabancıların Türkiye'de Seyahat ve İkametleri Hakkındaki Kanun ile 2007 sayılı Türkiye'deki Türk Vatandaşlarına Tahsis Edilen Sanat ve Hizmetler Hakkındaki Kanun ile ek ve değişiklikleri,

- 6224 sayılı Yabancı Sermayeyi Teşvik Kanunu,

- 2677 sayılı Sivil Hava Meydanları, Limanlar ve Sınır Kapılarında Görev ve Hizmetlerin Yürütülmesi Hakkında Kanun,

- 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu hükümleri ile diğer kanunların bu kanuna aykırı hükümleri uygulanmaz.

Serbest bölgelerde faaliyette bulunacak firmaların Dış Ticaret Müsteşarlığı Serbest Bölgeler Genel Müdürlüğünden faaliyet ruhsatı alınması gerekmektedir.

Serbest bölgede görevli gümrük idareleri; Türkiye'deki serbest bölgeye ihraç edilen, yabancı bir ülkeden veya Türkiye Gümrük Bölgesindeki başka bir gümrük idaresinden transit olarak gelen, serbest bölgeden Türkiye'ye serbest dolaşıma girmek üzere gelen, serbest bölgeden Türkiye'ye şarta bağlı muafiyet kapsamında ithal edilen, serbest bölgeden Türkiye'deki başka bir gümrüğe veya yabancı bir ülkeye transit rejimi hükümlerine göre sevk edilen, serbest bölgede kalan, eşyayı, serbest bölgeye giriş veya çıkış yapan kişileri ve taşıt araçlarını, serbest bölgenin sınırları ile giriş ve çıkış noktalarını denetlemeye yetkilidir.

Serbest dolaşıma giriş rejimi ve ihracat rejimi hükümlerine göre yapılacak olan denetim ve muayene serbest bölgenin giriş ve çıkış kapılarında yapılabileceği gibi,eşyanın depolandığı serbest bölgedeki yerlerde de yapılabilir.

Serbest bölgelerin sınırları ile giriş ve çıkış noktalarının mutlak surette denetlenmesi esas olmakla birlikte, bir serbest bölgeye giriş veya çıkış yapan kişiler ve taşıt araçları ile serbest bölgeye giren ve burada kalan veya çıkan eşyanın denetim ve muayeneleri, gümrük idaresinin uygulamakla yükümlü olduğu mevzuat hükümleri yanında şüphe halinin mevcut olduğu zaman ve hallerde yapılır.

Eşyanın serbest bölgede kalabileceği süre sınırsızdır.

Bir serbest bölgeye konulmuş serbest dolaşımda olmayan eşya; serbest dolaşıma giriş rejimi kapsamında ve Gümrük Kanununun 161 inci maddesinde belirtilen koşullar altında, serbest dolaşıma girebilir, izne gerek olmaksızın mutat elleçleme işlemlerine tabi tutulabilir, Dahilde İşleme Rejimine tabi tutulabilir, Gümrük Kontrolü Altında İşleme Rejimine Tabi tutulabilir, Geçici İthalat Rejimine tabi tutulabilir, Kanunun 164 üncü maddesine göre gümrüğe terk edilebilir, ilgili kişinin, gümrük idarelerince gerekli görülen tüm bilgileri vermesi şartıyla imha edilebilir.

Türkiye'den serbest bölgelere gönderilen eşyaya ilişkin olarak düzenlenen ihracat beyannamesi kapsamı her türlü eşyanın, serbest dolaşımda bulunup bulunmadığının tespiti amacıyla, bölgeye giriş aşamasında bu Yönetmeliğin 65 Linklerin Görülmesine İzin Verilmiyor Üye ol Veya Giriş Yap ekinde yer alan ön statü belgesi düzenlenir.

Serbest bölge işlem formu ile transit olarak serbest bölgeye giriş yapan Avrupa Topluluğu veya üçüncü ülke menşeli eşya için de, bölgeye giriş aşamasında ön statü Belgesi düzenlenir. Ön statü belgesi, gümrük ve yükümlü nüshaları olmak üzere, iki nüsha düzenlenir.

Türkiye'den ihracat beyannamesi ile veya serbest bölge işlem formu ile transit olarak serbest bölgeye giriş yapan eşyaya ilişkin ön statü belgesi düzenlenmesi aşamasında, serbest dolaşımda bulunan ve serbest dolaşımda olmayan aynı belge kapsamı eşyanın birlikte gelmesi halinde, bu parti eşyanın her kısmı için ayrı ayrı ön statü belgesi düzenlenir.

Ön statü belgesi, eşyanın Avrupa Topluluğu'na ihracı esnasında Linklerin Görülmesine İzin Verilmiyor Üye ol Veya Giriş Yap Dolaşım Belgesi düzenlenmek istenmesi halinde, gümrük idaresi ve ilgili odaya ibraz edilir.

Türkiye Gümrük Bölgesinde serbest dolaşım hakkını kazanmış eşyanın serbest bölgeden Avrupa Topluluğu'na ihraç edilmek istenmesi halinde, eşyanın gittiği ülkenin gümrük idaresine ibraz edilmek üzere statü belgesi olarak Linklerin Görülmesine İzin Verilmiyor Üye ol Veya Giriş Yap Dolaşım Belgesi düzenlenir.

Türkiye'den veya üçüncü ülkelerden serbest bölgelere depolanmak, işlenmek veya ihraç edilmek üzere gelen eşyanın daha sonra Avrupa Birliği ülkelerine, statü belgesi olarak Linklerin Görülmesine İzin Verilmiyor Üye ol Veya Giriş Yap dolaşım belgesi ile gönderilmek istenmesi halinde, bu Yönetmeliğin 67 Linklerin Görülmesine İzin Verilmiyor Üye ol Veya Giriş Yap ekinde yer alan Tespit ve Tahakkuk Kağıdı düzenlenir.

Bu durumda, aşağıda belirtildiği şekilde işlem yapılır ;

a) Eşyanın tamamen Türkiye'de serbest dolaşım durumunda bulunan girdilerden üretilmiş olduğu hallerde, Türkiye'ye vergilerinin ödenerek giriş işleminin yapıldığına dair gümrük beyannamesi, serbest bölgelerde çıkışında düzenlenen gümrük beyannamesi ve benzeri belgeler üzerinde yapılacak inceleme sonucunda eşyanın Türkiye'de serbest dolaşımda bir eşya olduğunun anlaşılması halinde, herhangi bir vergi tahsilatı yapılmaksızın Linklerin Görülmesine İzin Verilmiyor Üye ol Veya Giriş Yap Dolaşım Belgeleri Yönetmeliği çerçevesinde Linklerin Görülmesine İzin Verilmiyor Üye ol Veya Giriş Yap Dolaşım Belgesi düzenlenir ve vize edilir.

b) Eşyanın tamamen veya kısmen üçüncü ülke menşeli girdiler kullanılarak serbest bölgede işlem görmesi halinde, üçüncü ülke girdilerinin muayene ve tespiti yapıldıktan sonra CIF değeri belirlenerek, bunların Gümrük Tarife Pozisyonu üzerinden İthalat Rejim Kararı eki listelerdeki "Diğer Ülkeler" sütununda kayıtlı gümrük vergisi oranında vergi tahsilatı yapılır. Hassas ürünler listesinde yer alan eşyaya ilişkin hükümler saklıdır.

c) Avrupa Birliği ve Türkiye dış ticaret önlemleri bakımından kota veya diğer gözetim önlemlerine tabi üçüncü ülke menşeli eşya ile ilgili olarak Linklerin Görülmesine İzin Verilmiyor Üye ol Veya Giriş Yap Dolaşım Belgesi düzenlenmesi için telafi edici verginin tahsilinin yanı sıra bu ürünler için düzenlenen ithal lisansı da aranır. Gümrük idaresince Linklerin Görülmesine İzin Verilmiyor Üye ol Veya Giriş Yap Dolaşım Belgesinde kayıtlı miktar ithal lisansı aslından düşülerek işlem yapılır.

d) Söz konusu Tespit ve Tahakkuk Kağıtları için ayrı bir tescil defteri düzenlenir ve bu kağıtlara varsa Dış Ticaret Müsteşarlığından alınan kota veya diğer gözetim önlemlerine tabi ürünler için düzenlenen düşüm yapılmış ithal lisansının bir örneği, Linklerin Görülmesine İzin Verilmiyor Üye ol Veya Giriş Yap Dolaşım Belgesinin bir örneği, fatura ve gerekli görülen diğer belgeler eklenir.

e) Serbest bölgelerden Linklerin Görülmesine İzin Verilmiyor Üye ol Veya Giriş Yap Dolaşım Belgesi düzenlenerek Avrupa Birliğine üye ülkelere gönderilen ve buralardaki alıcıları tarafından iade edilen üçüncü ülke menşeli girdiler kullanılarak işlem gören eşyanın, Türkiye'de serbest dolaşıma sokulmak istenmesi ve bunun ihracı sırasında Türk gümrük idareleri tarafından vize edilmiş Linklerin Görülmesine İzin Verilmiyor Üye ol Veya Giriş Yap Dolaşım Belgesinin ibrazı halinde, Katma Değer Vergisi tahakkuk ve tahsilatı yapılır. Ayrıca, varsa Avrupa Birliği Ortak Gümrük Tarifesi ile İthalat Rejim Kararında kayıtlı vergi oranı arasında gümrük vergisi farkı varsa bu fark ile İthalat Rejim Kararına ek listelerde olması halinde Toplu Konut Fonu tahsil edilir.
Linkback: Gümrük İşletme (Serbest Bölgeler)

Ana Menü Android Telefon Yazılım Rom Destek Teknoloji Sitesi

Gümrük İşletme (Serbest Bölgeler)

Konuyu Paylaş

Benzer Konular (3)

UYARI

BİLGİLENDİRME